Geçmişten günümüze, tazesinden kurusuna sevilerek tüketilen üzüm, insan sağlığına en faydalı meyvelerden biridir. Birçok vitamin ve mineral içeren üzüm, vücudumuza sayısız fayda sunar. Özellikle siyah üzüm türleri kan yapıcı özellikleri ve resveratrol içerikleri ile öne çıkarlar. Yeşil üzüm ise antioksidan sayesinde kan değerlerini normal seviyede tutar ve kolesterolü dengeler.
Artık bunları çoğu kişi biliyor. Peki, üzüm hakkında daha önce hiç duymadığınız bilgileri öğrenmek ister misiniz?
Üzümün Besin Değerleri
Bir bardak taze üzüm yaklaşık olarak aşağıdakileri içerir vardır:
- 104 kalori
- 27.3 gram karbonhidrat
- 1.1 gram protein
- 0.2 gram yağ
- 1.4 gram lif
- 22 mikrogram K vitamini
- 16.3 miligram C vitamini
- 0,2 miligram bakır
- 288 miligram potasyum
- 0.1 miligram tiamin
- 0.1 miligram riboflavin
- 0.1 miligram B6 vitamini
- 0,1 miligram manganez
Üzüm Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Üzüm, insan ömrünü uzatır, obezite ve tip 2 diyabetin azaltılmasına yardımcı olabilir, çok sayıda antioksidan içerir, antienflamatuar etki gösterir, kardiyovasküler sistemini iyi durumda tutar, kanseri önler, beyin fonksiyonlarını artırır ve antimikrobiyal yararlar sağlar.
Ülkemizde en çok tüketilen üzümler yeşil, kırmızı ve siyahtır, ancak üzümler kehribar / sarı, mavi-siyah, kızıl, pembe ve mor renkte de olabilir.
Sertifikalı organik üzümler satın alarak, pestisitlerin zarar görmesini önleyebilir ve üzüm beslemesinin tüm avantajlarından yararlanabilirsiniz. Akdeniz’in Ege Denizi bölgesindeki 99 üzüm bağının yakın tarihli bir çalışmasında, geleneksel olarak yetiştirilen sofralık üzümlerde pestisit kalıntıları bulundu, ancak organik olarak yetiştirilen üzümlerde tespit edilmedi.
Çekirdeksiz Üzüm Genetiği Değiştirilmiş Midir?
Birçok kişi, üzümün çekirdeksiz olması durumunda genetik olarak değiştirilmiş olduğunu düşünür. Tabii ki, GDO’lu üzümlerden kaçınılmalıdır, fakat çekirdeksiz, genetik olarak işlendikleri anlamına gelmez. Bazı çekirdeksiz üzüm çeşitleri doğal mutasyonların bir sonucudur ve bu çeşitler ticari üretime izin vermek için vejetatif olarak çoğaltılabilir.
Diğer üzüm çeşitleri, tozlaşma kesilirse çekirdeksiz meyve verirken, bazıları melezleme veya aşılama ile üretilebilir. Bu yöntemlerden hiçbiri, üzüm bitkisinin genetik materyalinin doğrudan manipülasyonunu içermez ve üzüm meyvesinin çoğunu sağlam tutar. Ancak çoğu gıdada olduğu gibi, sertifikalı organik sürümler GDO tüketmediğinizden emin olmak için en iyisidir.
Üzüm çekirdeği yağı, üzümün göze çarpan bir diğer şeklidir, çünkü çoklu doymamış yağ asidi omega-6’larda, özellikle linoleik asitlerde yüksektir. Aynı zamanda iyi bir E vitamini kaynağıdır ve saç ve cilt için nemlendirici olarak mükemmel çalışır, ayrıca birçok uçucu yağ için yara izi azaltıcı ve mükemmel taşıyıcı yağdır.
Kırmızı Şarap Sağlıklı mı?
Kırmızı şarabın tüketimi ve yararları çok uzun zamandır tartışılmaktadır. Fransız paradoksu, Fransız nüfusunun doymuş yağ alımına bağlı olarak kalp sağlığı ile ilgili araştırma gözlemlerini ifade eder. Genel diyetlerinde oldukça fazla miktarda doymuş yağ tüketilmesine rağmen, Fransız halkının, bir bütün olarak, yüksek doymuş yağ alımında beklenenden çok daha düşük kalp hastalığı düzeylerine sahip olduğu gözlenmiştir.
Kardiyovasküler sistemlerine kırmızı şarap ile sağlanan anti-enflamatuar ve antioksidanların desteğinden geldiği düşünülmektedir. Araştırma çalışmaları, üzümlerin daha iyi kan basıncı regülasyonu, daha iyi toplam kolesterol regülasyonu ve kan damarı duvarlarına hücre yapışması olasılığını azalttığını göstermiştir.
Üzüm Tarihi ve İlginç Bilgiler
Üzümcülüğün ekimi ve evcilleştirilmesi, Karadeniz ile İran arasındaki coğrafi bir alanda, M.Ö. yedinci ve dördüncü bin yıllarında meydana gelmiş gibi görünmektedir. Bu bölgeden, ekili formlar insanlar tarafından Yakın Doğu, Orta Doğu ve Orta Avrupa’da yayıldı.
Yabani üzümler, muhtemelen 19. yüzyılın ikinci yarısında Kuzey Amerika’dan getirilen doğal habitatları ve patojenleri üzerindeki antropojenik baskılardan dolayı geleneksel üzüm gibi yetiştirilemezler.
Antik şarap yapımının kanıtları, M.Ö. yedinci binyılın sonuna kadar dayanmaktadır. Ek olarak, ekili asma üzümlerine atfedilen çok sayıda arkeolojik üzüm çekirdeği, Yakın Doğu’da Kalkolitik ve Orta Tunç Çağı arkeolojik seviyesinde bulunmuştur. Üzüm yetiştiriciliği giderek batıya doğu Akdeniz bölgelerinden yayıldı. Daha sonra oradan ABD’ye doğru yol aldı.
Dördüncü yüzyıldan bu yana, Hıristiyan inancı Avrupa çapında etkisini yaydığından, üzüm ve üzüm bağları incelemesi coğrafi bir genişleme yaşadı.
ABD’de çok sayıda bölge üzüm yetiştirmekle birlikte, bugün yalnızca Kaliforniya’da 800.000 dönümden fazla taze üzüm, şarap ve kuru üzüm bağları ekiliyor ve ABD’de ticari olarak yetiştirilen sofralık üzümlerin yüzde 99’u Kaliforniya’dan geliyor.
Ülkemizde üzüm başlıca: Manisa, Elazığ, Tekirdağ, Nevşehir illerimizde yetişir.
Üzümün Olası Yan Etkileri
Üzüm, geleneksel yetiştiricilerin kullandığıı böcek ilacı ile çevrili olabilir. Müşterinin Çevre Çalışma Grubu tarafından Pestisitler Kılavuzunun 2014 baskısı bir kez daha geleneksel olarak yetiştirilen üzümleri pestisit kalıntıları açısından en sorunlu meyve ve sebzelerden biri olarak tanımlamıştır.
Sertifikalı organik üzümler satın alarak, zararlı böcek ilacı alımını önleyebilirsiniz. Akdeniz’in Ege Denizi bölgesindeki 99 üzüm bağının yakın tarihli bir çalışmada, geleneksel olarak yetiştirilen sofralık üzümlerde pestisit kalıntıları bulundu, ancak organik olarak yetiştirilen üzümlerde tespit edilmedi. Bu haber organikleşmenin artık bir zorunluluk olduğuna dair gerekli kanıtları sunuyor.
